ΔΗΜΗΤΡΑ
ΖΑΦΕΙΡΑ

Κάθε άνθρωπος βιώνει περιόδους θλίψης, άγχους, θυμού και προβλημάτων στη ζωή του. Δεδομένα επιστημονικών ερευνών τονίζουν πως ενώ 1 στους 5 ενήλικες πάσχει από κάποια ψυχική διαταραχή ή αντιμετωπίζει προβλήματα που χρήζουν βοήθειας, μόνο το 46-65% των ατόμων αυτών φτάνουν στο κατώφλι του ειδικού.

Το κοινωνικό στίγμα και η άγνοια που συνοδεύει τις ψυχικές διαταραχές, πεποιθήσεις όπως "μόνο οι τρελοί πάνε σε ψυχολόγο", "εγώ έχω τους φίλους μου", "αν πάω σε ψυχολόγο, πάει να πει ότι απέτυχα", μπορούν να εξηγήσουν αυτά τα ποσοστά.

Τα σημάδια που πρέπει να σε ανησυχήσουν και να σε κάνουν να σκεφτείς πως ίσως ήρθε η στιγμή να μιλήσεις σε Ψυχολόγο, είναι:

• Η ύπαρξη έντονης και συχνής δυσφορίας στη ζωή σου, καθώς και η δυσκολία διαχείρισης καταστάσεων της καθημερινότητας στο σπίτι, στη δουλειά, στις σχέσεις. Μπορεί να αντιμετωπίζεις προβλήματα συγκέντρωσης, μνήμης ή να μην έχεις πλέον τη διάθεση να κάνεις δραστηριότητες που άλλοτε σου έδιναν ικανοποίηση. Μπορεί, επίσης, με δυσκολία να ανιχνεύεις την ικανοποίηση στη ζωή σου. Να μην τρως ή να μην κοιμάσαι καλά. Να μην μπορείς να διαχειριστείς ή να καταλάβεις τα συναισθήματά σου. Να είσαι γεμάτος θλίψη ή θυμό για παρατεταμένο χρονικό διάστημα.
• Έχεις υποστεί σημαντικά ψυχοπιεστικά γεγονότα ζωής και δεν μπορείς να σταματήσεις να τα σκέφτεσαι. Η απώλεια ενός αγαπημένου μας προσώπου, ο χωρισμός, η ανεργία, μια σοβαρή ασθένεια μπορεί να επηρεάσουν σε υπερβολικό βαθμό τη λειτουργικότητά μας. Εάν λοιπόν έχει συμβεί κάποιο γεγονός στη ζωή σου που δυσκολεύεσαι να διαχειριστείς, να το τακτοποιήσεις δηλ. μέσα σου, τότε θα ήταν ωφέλιμο να μιλήσεις για όλο αυτό σε κάποιον Ψυχολόγο.
• Αντιμετωπίζεις σωματικά συμπτώματα, χωρίς αυτά να εξηγούνται ιατρικά. Πονοκέφαλοι, πόνοι στο έντερο, δερματοπάθειες είναι συχνά η σωματική έκφραση της άσχημης ψυχικής μας κατάστασης, η οποία συνδέεται άρρηκτα με το σώμα μας.
• Τίποτα από αυτά που έχεις κάνει δεν σε έχει βοηθήσει. Ή παρατηρείς μία αντίφαση στη συμπεριφορά σου, π.χ. ενώ ξέρεις ότι κάποιες συμπεριφορές είναι επιζήμιες για σένα και καταλήγουν στο να πονάς και να φθείρεσαι, δεν μπορείς να τις σταματήσεις. Χρησιμοποιείς π.χ. "ουσίες" για να διαχειριστείς την καθημερινότητα, χωρίς τις οποίες δεν μπορείς ή είσαι εγκλωβισμένος σε τοξικές σχέσεις που δεν μπορείς να βγάλεις τον εαυτό σου από εκεί. Η συζήτηση με έναν Ψυχολόγο θα φωτίσει τα ασυνείδητα κίνητρά σου πίσω από αυτές τις επιλογές και θα σε βοηθήσει να αναπτύξεις υγιέστερη σχέση με τον εαυτό σου και αυτό που πραγματικά χρειάζεται.
• Η οικογένεια ή οι φίλοι σου έχουν παρατηρήσει σημαντικές αλλαγές σε σένα που δυσκολεύεσαι να αντιληφθείς και σε προτρέπουν να μιλήσεις κάπου. Έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για σένα κι ότι δεν ξέρουν πως να σε βοηθήσουν ή πως να διαχειριστούν το γεγονός ότι σε βλέπουν έτσι.

Η ψυχοθεραπεία σε καμία περίπτωση δεν είναι ένδειξη προσωπικής αποτυχίας ή ανικανότητας. Αντιθέτως, οι άνθρωποι που αποφασίζουν να μπουν σε αυτήν την διαδικασία έχουν, κατ' εμέ, τη δύναμη να κοιτάξουν τον εαυτό τους κατάματα και να αναζητήσουν την προσωπική τους ευθύνη σε αυτά που ζουν και στην ευτυχία που δικαιούμαστε όλοι.

Η ψυχοθεραπεία είναι το καλύτερο δώρο που μπορείς να προσφέρεις στον εαυτό σου για να πάψεις να αισθάνεσαι άσχημα, να μειώσεις τη δυσφορία και να ανακτήσεις τον έλεγχο της ζωής και της καθημερινότητάς σου πίσω. Όσο νωρίτερα απευθυνθείς σε ειδικό, τόσο νωρίτερα θα μετριαστούν τα προβλήματά σου και θα νιώσεις καλύτερα.

Η πρώτη μεγάλη διαφοροποίηση αφορά το θέμα των σπουδών που έχουν ολοκληρωθεί, προκειμένου κάποιος να ασκήσει το επάγγελμα του Ψυχολόγου ή του Ψυχιάτρου. Ο Ψυχίατρος έχει ολοκληρώσει σπουδές Ιατρικής, είναι δηλ. γιατρός και έχει ειδίκευση στην Ψυχιατρική, ενώ ο Ψυχολόγος είναι πτυχιούχος Ψυχολογίας.

Ο Ψυχίατρος ασχολείται και με την οργανική βάση των ψυχικών διαταραχών και έχει τη δυνατότητα στην παρέμβασή του να χρησιμοποιήσει φαρμακευτική αγωγή. Στον Ψυχολόγο μπορεί να απευθυνθεί όποιος αντιμετωπίζει πρόβλημα, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει ψυχική διαταραχή ή ψυχοπαθολογία.

Οι πληροφορίες που μοιράζεται ο θεραπευόμενος κατά τη διάρκεια της συνεδρίας είναι εμπιστευτικές και δεν αποκαλύπτονται σε τρίτους χωρίς τη δική του συγκατάθεση. Εξάλλου, βασικός άξονας της ψυχοθεραπευτικής σχέσης είναι η απόλυτη εχεμύθεια, το ασφαλές περιβάλλον που αυτή παρέχει και η αμοιβαία εμπιστοσύνη.

Ωστόσο, με βάση το νόμο, ο Ψυχολόγος μπορεί να αποκαλύψει πληροφορίες σε περιστάσεις απειλητικές για τη ζωή του θεραπευόμενου, άλλων ατόμων ή σε περίπτωση όπου τίθενται σε κίνδυνο παιδιά.