ΑΝΑΒΛΗΤΙΚΟΤΗΤΑ! ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

Αν διαβάζετε αυτό το άρθρο, πιθανώς παλεύετε με κάποιας μορφής αναβλητικότητα. Είτε αυτή είναι περιορισμένη και απλά βλάπτει την παραγωγικότητά σας, είτε ευρύτερη και σας εμποδίζει από το να πετύχετε τους στόχους σας, υπάρχει και η συναισθηματική επίπτωση που έρχεται σε δεύτερη ανάγνωση και σας κάνει να αισθάνεστε χειρότερα που για άλλη μια φορά δεν μπορέσατε να τιθασεύσετε τον εαυτό σας.

Η αναβλητικότητα είναι ένα σύνθετο πρόβλημα και χρειάζεται “σύνθετες” και εξατομικευμένες λύσεις. Όσο διαβάζετε, να έχετε στο μυαλό σας ότι θέλει στοχευμένη διαχείριση, όπως άλλωστε κάθε συμπεριφορά που μας εκθέτει (πρώτα απ’ όλα) στον εαυτό μας … και μετά στους και στους άλλους. 

Καταρχάς, για την αναβλητικότητα πρέπει να ξέρετε ότι: 

• Είναι η πράξη του να αναβάλετε επ’ αορίστον και αδικαιολόγητα αποφάσεις ή δράσεις ή πράγματα που έχετε να κάνετε.
• Πιθανοί εκλυτικοί παράγοντες της αναβλητικότητας σας όπως το άγχος ή ο φόβος της αποτυχίας, εκτροχιάζουν την αυτοπειθαρχία και την προσήλωση στα κίνητρα και στο στόχο σας. 
• Για να ξεπεράσετε με επιτυχία την αναβλητικότητα σας πρέπει να αναπτύξετε τεχνικές που θα απευθύνονται στην καρδιά του προβλήματος και που κάνει εσάς, προσωπικά να αναβάλετε. Δεν αναβάλλουμε όλοι για τους ίδιους λόγους. 

Μικρές συμβουλές για το πώς να σταματήσετε να αναβάλετε στο ΕΔΩ και ΤΩΡΑ είναι:

• Φτιάξτε το περιβάλλον σας έτσι ώστε να είναι βοηθητικό και να μη σας αποσπά το δυνατό από τον στόχο σας. Αφαιρέστε από το περιβάλλον εργασίας σας τυχόν περισπάσεις, ακόμα κι αν δεν είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε αυτό που έχετε να κάνετε.
• Σκεφτείτε και οργανώστε μια ΑΜΕΣΗ ανταμοιβή που θα δώσετε στον εαυτό σας αν καταφέρετε να ξεκινήσετε αυτό που μέχρι τώρα αναβάλλατε. Η ανταμοιβή αυτή μπορεί να είναι κάτι σχετικά μικρό, το σημαντικό όμως είναι να τη λάβετε κοντά με την ενεργοποίηση σας. Ο εγκέφαλος μας λειτουργεί με επαγωγές. Με αυτόν τον τρόπο η δράση σας θα συνδεθεί με κάτι θετικό και θα θέλετε να το ξανακάνετε. 
• Ρωτήστε τον εαυτό σας “Αν ξεκινούσα ΤΩΡΑ, ποιό είναι το μικρότερο δυνατό βήμα που θα έκανα;” Μετά κάντε το, όσο μικρό ή αμελητέο σας φαίνεται. Κάντε το ακόμα κι αν δεν το κάνετε, κατά τη γνώμη σας πάντα, τέλεια. 

Επιπρόσθετα, ρωτήστε ειλικρινά και κατάματα τον εαυτό σας, τι σας προκαλεί να αναβάλλετε. Είτε είναι το άγχος, είτε η τελειομανία σας, είτε ο φόβος της αποτυχίας (ή και της επιτυχίας και μη σας ακούγεται περίεργο αυτό που σας λέω), οι υποκείμενοι αυτοί λόγοι θα είναι πάντα εκεί όσο εσείς δεν τους απευθυνθείτε, σε πρώτο πρόσωπο. Δε φεύγει κάτι με το οποίο δεν ασχολείσαι! Θα το συναντήσεις μεγαλύτερο στην πορεία.. 

Κάποτε ένας θεραπευόμενος μου στην προσπάθεια να κατανοήσει την αναβλητικότητα του, ενώ συνήθως ήταν εξαιρετικά αποδοτικός στα πάντα, κατάλαβε ότι … εμπόδιζε τον εαυτό του από το να είναι αποτελεσματικός, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι θα ανέβαινε ψηλότερα και θα άλλαζε η ζωή του με ένα τρόπο που ίσως δεν του ήταν κατά βάθος επιθυμητός! Σε μια βαθύτερη ανάλυση έφτασε να αμφισβητήσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε γενικότερα, διαβάζοντας πίσω από τη συμπεριφορά του τη φοβερή του ανάγκη να είναι αγαπητός από τους γονείς του, οι οποίοι έθεταν πάντα για εκείνον υψηλούς στόχους, καλύπτοντας δικές τους ναρκισσιστικές ανάγκες. Στην πορεία ο θεραπευόμενος κατόρθωσε από ένα μικρής φαινομενικά εμβέλειας πρόβλημα να κατανοήσει την παθογένεια της οικογένειας του και να επιλέξει ο ίδιος για τον εαυτό του, πλέον τη δράση και τη ζωή που εκείνος επιθυμούσε. 

Για να καταλάβετε πώς να σταματήσετε να αναβάλετε μακροπρόθεσμα, ακολουθήστε συστημικά τα εξής βήματα:

•  Προσδιορίστε με σαφήνεια τους στόχους σας. Φροντίστε να είναι σαφείς, ρεαλιστικοί και συνεπείς  με τη δική σας πρόοδο, όπως ΕΣΕΙΣ την αντιλαμβάνεστε. 
• Εξετάστε πιο προσεκτικά όλες τις περιπτώσεις που έχετε αναβάλει κάτι. Πότε γίνεται συνήθως και ΠΩΣ εκδηλώνεται! Πίσω από αυτές τις 2 ερωτήσεις θα ξεπροβάλλει το ΓΙΑΤΙ. 
• Φτιάξτε ένα πλάνο δράσης βασισμένο σε μικρές “τεχνικές έχθρους” της αναβλητικότητας, όπως:
   
  -Σπάσιμο μεγάλων στόχων σε μικρότερα και περισσότερα εφικτά κομμάτια. 
  -Αυστηρά χρονοδιαγράμματα 
  -Καθαρίστε το χώρο σας από πειρασμούς
  -(παλιό αλλά καλό!) μετρήστε μέχρι το 10, πριν υποκύψετε στην τάση σας να αναβάλετε. 
  -Επαινέστε τον εαυτό σας αν τα καταφέρετε. 
  -Επιτρέψτε στον εαυτό σας να κάνει λάθη. 
  -Φαντασιωθείτε τον εαυτό σας στο μέλλον αυτό που θέλετε να γίνετε. 
  -Επικεντρωθείτε στους στόχους σας και στα καθήκοντα σας. 

Τα προηγούμενα βήματα όπως και το να σας περιτριγυρίζουν άτομα που θα είναι με το μέρος σας, θα γνωρίζουν και θα προμοτάρουν όσα έχετε καταφέρει μέχρι τώρα με τη δράση σας, είναι βοηθητικό. Επίσης, να ξέρετε ότι η ενοχή δεν είναι ποτέ με το μέρος σας. Ίσα ίσα σας κάνει να συνεχίζετε να αναβάλετε και απλά να τιμωρείτε τον εαυτό σας για αυτό. 

Οι περισσότεροι θεωρούν ότι η αναβλητικότητα τους είναι αποτέλεσμα τεμπελιάς ή έλλειψης θέλησης, αλλά η αλήθεια είναι ότι είναι μια συμπεριφορά εξαιρετικά πολύπλοκη και έχει να κάνει με γνωστικούς μηχανισμούς που χρησιμοποιούμε για να ρυθμίσουμε τη δράση μας με τρόπο που θα είναι για το δικό μας συμφέρον. 

Δουλεύοντας την αναβλητικότητα σας βάζετε προτεραιότητα τον εαυτό σας κι όχι τους φόβους ή τα άγχη σας.